درگذشتگان چهرههای ادبی در سال ۸۸
بیژن ترقی، رضا سیدحسینی، محمد حقوقی، مهدی آذریزدی، اسماعیل فصیح، عبدالحسین شریفیان، مهدی سحابی، محمود شاهرخی، هاراطون داویدیان، محمد ایوبی و محمد خوانساری چهرههایی هستند که در سال 88 با دنیای ما را بدرود گفتند.
نوشتن گزارش مرگ شاعران، نویسندگان، مترجمان، پژوهشگران و مصححان یکی از غمانگیزترین گزارشهایی است که هر خبرنگار ادبی در پایان سال مینویسد. انگار وقتی اخبار را برای نوشتن این این گزارش جستوجو میکند، اضطراب لحظههایی که خبر مرگ را انتشار میدهد، اظهار نظرها و پیامهای تسلیت پس از مرگ، مراسم تشییع جنازه، مراسم خاکسپاری، مراسم ترحیم و اخباری که تا مدتها از هنرمندان منتشر میشود، همه و همه به یکباره در ذهن تداعی میشوند و انبوه این مرگها آدم را به فکر وامیدارد.
امسال اما مرگ چهرههای حوزه ادبیات نیز مثل شمارگان کتاب و فراوانی جوایز، از لحاظ کمی افزایش داشت. این همه موضوع نیست. وقتی نحوه درگذشت برخی از مؤلفان و مترجمان را در سال 88 میخوانیم در وهله اول شگفتزده میشویم و از خود میپرسیم که مگر میشود؟ آری، شده است. یکی بر اثر کهولت سن فوت میکند، یکی در جوانی؛ یکی بر اثر گازگرفتگی زندگی را بدرود میگوید و یکی در انزوا؛ یکی در تنهایی غربت جان میسپارد، یکی در عزلت خانه سالمندان. خبر مرگ برخی هم یک ماه بعد منتشر میشود و خبرنگاران به جای پیگیری اخبار مراسم تشییع، باید به فکر انتشار اخبار مجلس شب چهلم باشند.
در این گزارش، چهرههای ادبیای را مرور میکنیم که در سال 88 زندگی را وداع گفتند و ما را با آثارشان تنها گذاشتند.
* بیژن ترقی بیژن ترقی ترانهسرا و شاعر، پس از یک دوره بیماری ساعت 2 بامداد پنجم اردیبهشت در منزل شخصیاش درگذشت.
ترقی 12 اسفند سال 1308 در تهران متولد شد. وی از سال 1335 همکاری خود را با رادیو آغاز کرد. ترانه «آتش کاروان» سروده او است.
از میان کتابهای ترقی میتوان به «آتش کاروان» و «از پشت دیوارهای خاطره» اشاره کرد.
از تصنیفهای او نیز میتوان به «میزده شب چو ز میکده باز آیم»، «برگ خزان»، «به زمانی که محبت شده همچون افسانه»، «صبرم عطا کن»، «پشیمانم»، «مرا نفریبی»، «بهار نورسیده» و «به خاطر تو» اشاره کرد.
* عزیز دولتآبادی
عزیز دولتآبادی از قدیمیترین شعرای استان آذربایجان شرقی دهم اردیبهشت به دلیل سرطان فک در سن 87 سالگی درگذشت.
وی متولد 1301 و دارای آثاری چون «سخنوران آذربایجان» در دو جلد، «پارسیگویان قفقاز» در سه جلد، تصحیح «دیوان کمال الدین مسعود خجندی»، دیوان اشعاری به نام «تحفه درویش» و بیش از 40 مقتاله تحقیقی خارج از کشور است.
عزیز دولتآبادی کلید طلایی شهر تبریز را از شهردار این شهر دریافت و در سفر مقام معظم رهبری به این شهر، انگشتر ایشان را دریافت کرده است.
کشف مقبرهالشعرای تبریز و قبرستان دو کمال قبل از انقلاب اسلامی نیز از دیگر کارهای وی بوده است.
پیکر این شاعر در مقبرهالشعرا به خاک شپرده شد.
* رضا سیدحسینی
رضا سیدحسینی مترجم باسابقه کشور و خالق کتاب سترگ و تأثیرگذار «مکتبهای ادبی» صبح روز یازدهم اردیبهشت در سن 83 سالگی بر اثر ذاتالریه در بیمارستان ایرانمهر درگذشت.
سیدحسینی روز 15 فروردین سال 88 برای سومین بار در یک سال گذشته بستری شد و اصل و منشأ این بیماری همان مشکل نخاعی سیدحسینی بود که برای آن مورد عمل جراحی هم قرار گرفت.
وی که متولد مهرماه 1305 بود، نزد کسانی چون پرویز ناتل خانلری و عبدالله توکل زبان فرانسه آموخت.
کتاب پژوهشی «مکتبهای ادبی» و ترجمه آثاری از «کامو»، «سارتر» و بسیاری از چهرههای شاخص ادبیات فرانسه در کارنامه این مترجم دیده میشود.
مرگ سیدحسینی از بزرگترین رویدادهای سال 88 و دهه 80 محسوب میشود. چراکه پس از درگذشت وی بسیاری از شخصیتهای فرهنگی و هنری و سیاسی با گرایشهای مختلف پیام تسلیت صادر کردند.
غلامعلی حداد عادل نیز در مجلس ترحیم وی خطاب به اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت که چرا شخصیتی مثل سیدحسینی باید عضو وابسته فرهنگستان باشد.
حداد عادل با بیان اینکه شخصیتی مثل سیدحسینی باید عضو پیوسته فرهنگستان میبود، اذعان کرد: ما جفا کردیم.
* محمد امین ریاحی
محمدامین ریاحی استاد و مصحح متون ادبی صبح روز جمعه 25 اردیبهشت به دلیل کهولت سن در بیمارستان ایرانمهر درگذشت.
وی که در سال 1302 در شهرستان خوی متولد شد سمتهایی چون عضویت هیأت مؤلفان لغتنامه دهخدا، مدیر ملی وزارت فرهنگ سابق، رایزنی فرهنگی ایران در کشور ترکیه، استادی دانشگاه آنکارا، دبیر کلی هیئت امنای کتابخانههای عمومی کشور، استادی دانشگاه تهران، نیابت ریاست فرهنگستان ادب و هنر ایران، ریاست دانشکده هنرهای دراماتیک، ریاست بنیاد شاهنامه فردوسی (به مدت دو سال و پس از مجتبی مینوی) را بر عهده داشت و مدت کوتاهی نیز در کسوت وزیر آموزش و پرورش بود.
از فعالیتهای مطبوعاتی او سردبیری هفتهنامه مهرگان، مدیریت مجله کیهان فرهنگی و آموزش و پرورش و سیمرغ را باید نام برد. از وی اشعاری نیز به جا مانده است.
از آثار او میتوان به «زبان و ادبیات فارسی در قلمرو عثمانی»، «گلگشت در شعر و اندیشه حافظ»، «تاریخ خوی»، «کسایی مروزی- زندگی و اندیشه و شعر او»، «مجموعه مقالات- حاوی 50 مقاله تاریخی و ادبی» و «تاریخ روابط سیاسی ایران و عثمانی» اشاره کرد.
علاوه بر تألیف، تعدادی از متون کهن فارسی به تحقیق و تصحیح او به چاپ رسیده که از جمله آنها میتوان «مرصاد العباد نجم الدین رازی»، «مفتاح المعاملات» قدیمیترین متن ریاضی فارسی و همچنین «جهان نامه متن قدیم جغرافیایی» را نام برد.
سال گذشته در همایشی که با عنوان «شمس و مولانا» در شهرستان خوی برپا شد، از ریاحی به خاطر تحقیقاتش در زمینه شمس و مولانا تقدیر به عمل آمد.
ریاحی کسی بود که در کتابی ثابت کرد زادگاه شمس تبریزی در شهرستان خوی واقع شده است.
* محمد حقوقی محمد حقوقی، شاعر و منتقد ادبی، به علت نارساییهای قلبی و کلیوی عصر هشتم تیر ماه در سن 72 سالگی و در یکی از بیمارستانهای شهر اصفهان درگذشت.
او در سال 1316 در اصفهان متولد شده بود.
عمده آثار وی در نقد و معرفی شاعرانی نظیر نیما یوشیج، سهراب سپهری، احمد شاملو، مهدی اخوان ثالث و فروغ فرخزاد است.
* مهدی آذریزدی مهدی آذر یزدی نویسنده ادبیات کودک و خالق کتاب معروف «قصههای خوب برای بچههای خوب» صبح پنجشنبه 18 تیر در سن 87 سالگی در بیمارستان آتیه درگذشت.
آذر یزدی که اواخر عمرش از بیماری عفونت ریه رنج میبرد، در سال 1301 در محله خرمشاه یزد متولد شده و مدتی را نیز در کرج زندگی کرده بود.
«قصههای تازه از کتابهای کهن»، «گربه ناقلا»، «گربه تنبل»، «مثنوی» (برای بچهها)، «مجموعه قصههای ساده» و تصحیح «مثنوی» مولوی (برای بزرگسالان) از آثار این نویسنده است، اما اغلب وی را با مجموعه «قصههای خوب برای بچههای خوب» میشناسند که بازنویسی داستانهای کهن برای کودکان است و تاکنون بارها تجدید چاپ شده است.
آذریزدی تا پایان عمرش ازدواج نکرد.
پیکر او را در زادگاهش به خاک سپردند.
* اسماعیل فصیح
اسماعیل فصیح، نویسنده، عصر روز 26 تیر در سن 75 سالگی در بیمارستان شرکت نفت تهران درگذشت.
فصیح سال 1313 در محله قدیمی عودلاجان تهران به دنیا آمده بود.
این محله و ماجراهای خانوادگی نویسنده جای مهمی در شکلگیری داستانهای او یافت.
او سال 1342 به استخدام شرکت ملی نفت ایران درآمد و تا سال 1359 استاد دانشکده نفت آبادان بود.
فصیح در اغلب داستانهایش به تاریخچه زندگی یک خانواده ایرانی با نام «آریان» پرداخت.
یکی از رمانهای او با نام «زمستان 62» درباره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است.
* محمد شیروانی
محمد شیروانی، نسخهشناس و فهرستنویس و مؤلف کتاب 5 جلدی «فهرست نسخههای خطی کتابخانه وزیری» تیرماه سال 88 در سن 84 سالگی و در اثر بیماری کلیوی زندگی را بدرود گفت اما خبر مرگ وی در تاریخ 5 مرداد انتشار یافت.
* محمد اسدی
محمد اسدی، نویسنده، شاعر و ادیب شهر میامی صبح 16 مرداد بر اثر عارضه قلبی در سن 58 سالگی درگذشت.
نویسنده کتاب «نگاهی به میامی» در سال 1330 در میامی در خانوادهای مذهبی به دنیا آمد.
اسدی با مطالعه آثار ادبی از سال 1362 به سرودن اشعار پرداخت و اشعار وی بیشتر در قالب غزل بود.
علاوه بر دوبیتیهای آن مرحوم، اشعار محلی با گویشهای میامی و شاهرودی از طبعآزماییهای آن مرحوم به یادگار مانده است.
مرحوم اسدی جزو نخستین کسانی بود که درباره شهر و زادگاه خود (میامی) به جمعآوری کتاب پرداخته است.
اسدی در حالی که در صدد جمع آوری کتاب دیگری درباره شهر میامی بود، درگذشت.
* عبدالحسین شریفیان
عبدالحسین شریفیان، مترجم ادبی و داستاننویس، صبح 26 مرداد در سن 83 سالگی و بر اثر بیماری ریوی در بیمارستان کسری تهران درگذشت.
عبدالحسین شریفیان سال 1305 در بوشهر به دنیا آمد ولی سالهای گذشته را در تهران ساکن بود.
وی در دهه 40 دو داستان «ارزش گربه ایرانی» و «مکتب ننه علی» را در «پیک دانشجو» در تهران به چاپ رساند.
شریفیان در شرکت نفت آبادان استخدام شد و پس از 4 ماه استعفا داد و به شیراز آمد و در رشته ادبی مشغول به تحصیل شد.
وی طی حیات ادبی خود حدود 50 کتاب را ترجمه کرد و داستانهایی را به چاپ رساند.
«پایبندیهای انسانی» اثر سارمرست موآم از معروفترین ترجمههای اوست.
* رزا منتظمی فاطمه بحرینی مشهور به رزا منتظمی، نویسنده کتاب مشهور «هنر آشپزی»، روز جمعه اول آبان در سن 87 سالگی در تهران درگذشت.
این کتاب برای نخستین بار در سال 1343 با 600 دستور غذایی منتشر شد.
چاپ چهل و یکم «هنر آشپزی» در دو جلد منتشر شده و بیش از 1700 غذای ایرانی و فرنگی را شامل میشود.
این کتاب یکی از پرفروشترین کتابهای آشپزی در ایران بوده است.
* مهدی سحابی
مهدی سحابی مترجم ادبیات و نقاش ایرانی در سن 65 سالگی بر اثر ایست قلبی در غربت درگذشت.
او روز 18 آبان در فرانسه با زدنگی وداع کرد.
سحابی متولد 1323 در شهر قزوین بود و با ترجمه رمان «در جستوجوی زمان از دست رفته» نوشته مارسل پروست به شهرت رسید.
ترجمه «مرگ قسطی» اثر لویی فردینان سلین و «مادام بواری» نوشته گوستاو فلوبر، از دیگر آثار معروف سحابی است.
او علاوه بر ترجمه و نقاشی، داستانهایی را نیز به چاپ رسانده است.
پیکر سحابی را از فرانسه به تهران منتقل کردند و در وطن به خاک سپردند.
* محمود شاهرخی
محمود شاهرخی شاعر پیشکسوت انقلاب اسلامی، که 82 سال داشت، پس از دو روز کما صبح 24 آبان در بیمارستان عرفان درگذشت.
شاهرخی چند روز قبل از فوت برای انجام عمل جراحی روده به بیمارستان منتقل شد و پس از عمل به علت ایست قلبی و ضعف به کما رفت.
محمود شاهرخی که متولد 1306 بم بود، یکی از مشهورترین چهرههای شعر آیینی پس از انقلاب به شمار میآید که سالها، هم در شعر انقلاب و هم در شعر جنگ فعال بوده است.
از جمله آثار او میتوان به «درسی را که از قرآن آموختهام»، «در غبار کاروان»، «نسیم وصل»، «ز اشک پرس حکایت»، «امام علی (ع) روح بینهایت»، «شمیمی از گلزار معرفت»، «امام حسین (ع) تجلی جلال و جمال»، «بر آستان جانان»، «کیمیای احسان» و «ترجیعات توحیدی» اشاره کرد.
او که از پیشگامان ادبیات انقلاب و آیینی محسوب میشد در سالهای اخیر انزوا پیشه کرده بود و کمتر در محافل عمومی حضور مییافت.
* سیدجلال فهیم هاشمی
سیدجلال فهیم هاشمی، مدیر انتشارات روزبهان و ناشر آثار نادر ابراهیمی 72 ساله بود که در همین روز یعنی 24 آبان بر اثر نارسایی کبد در بیمارستان مهراد تهران درگذشت.
سیدجلال فهیم هاشمی، کار نشر را با فعالیت در انتشارات امیرکبیر آغاز کرد و در سال 1355 انتشارات روزبهان را تأسیس کرد.
او در این انتشارات، علاوه بر کتابهای نادر ابراهیمی، آثار صمد بهرنگی و خاطرات عبدالرحیم جعفری، مدیر سابق انتشارات امیرکبیر را به چاپ رساند.
* هاراطون داویدیان
فرهنگستان زبان و ادب فارسی پس از 34 روز از درگذشت هاراطون داویدیان، یکی از اعضای شورای واژهگزینی این فرهنگستان، 24 آبان این خبر را منتشر کرد تا در یک روز صفحه ادبیات رسانهها سومین خبر مرگ را اعلام کنند.
هاراطون داویدیان از استادان پیشکسوت روانپزشکی کشور، روز پنجشنبه، بیستم مهرماه سال جاری، درگذشته بود.
هاراطون داویدیان، به واسطه تسلط بر فرهنگ و زبان فارسی در سال 1382 بنا به دعوت فرهنگستان زبان و ادب فارسی به همکاری با گروه واژه گزینی، در حوزههای علوم پزشکی و روانپزشکی و روانشناسی پرداخت و فرهنگستان در طول این سالها از خدمات او بهره جست.
وی به عنوان یک دانشپژوه ایرانی و به واسطه دستاوردهای علمی و پژوهشی فراوان، خدمات شایستهای که به جامعه پزشکی، به ویژه روانپزشکی عرضه داشته بود و نیز حضور فعال در تأسیس و گسترش نهادهای آموزشی و علمی کشور و کسب امتیازات چشمگیر در سطح بینالمللی، به پیشنهاد شورای علمی و تصویب مجمع عمومی از تاریخ 26 بهمن 1377 به مقام عضویت افتخاری فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران نائل شده بود.
* محمد ایوبی
محمد ایوبی، داستاننویس، شامگاه 19 دی در سن 67 سالگی و بر اثر ناراحتی قلبی در بیمارستان ابنسینای تهران درگذشت.
ایوبی که متولد سال 1321، در شهر اهواز بود، دانشآموخته زبان و ادبیات فارسی بود و مدرک کارشناسی ارشد را در این رشته اخذ کرد.
ایوبی بازنشسته آموزش و پرورش بود و آثاری را در زمینه ادبیات داستانی چون «گزیده اشعار نیما یوشیج»، «راه شیری»، «جان شکر»، «مراثی بیپایان»، «پایی برای دویدن»، «شکفتن سنگ»، و سهگانه «آواز طولانی جنوب» پدید آورد.
وی همچنین برای نگارش رمان «صورتکهای تسلیم» نامزد دریافت دومین جایزه جلال آلاحمد بود که این جایزه برگزیدهای نداشت.
پس از مرگ ایوبی، احمد بیگدلی برنده جایزه کتاب سال و دیگر نامزد جایزه جلال گفت کاش جایزه جلال به ایوبی میرسید.
ایوبی بیش از سیصد داستان کوتاه و مقاله در نشریات مختلف ادبی منتشر کرد.
برخی از داستانهای ایوبی در دوران قبل از انقلاب نیز با سانسور و عدم اجازه انتشار ساواک مواجه شده بود.
* خسرو فرشیدورد
خبر درگذشت خسرو فرشیدورد استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران هم در حالی در همین روز منتشر شد که او 10 روز قبل در خانه سالمندان «سرای سالمندان نیکان» در تنهایی و بیماری فوت کرد.
فرشیدورد از استادان پیشکسوت دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و دارای شهرت جهانی است که دارای دیدگاههای ویژه در عرصه دستور زبان، نقد و تحقیقات ادبی بود.
مقالات و کتابهای فراوان و ارجمندی در حوزه دستور زبان فارسی و زبانشناسی و نقد ادبی و تحقیقات ادبی از وی برجای مانده است.
فرشیدورد چند سال قبل از دانشگاه تهران بازنشسته شد.
وی مدتی را با بستگانش زندگی کرد و چندی پیش از مرگ به سرای سالمندان نیکان منتقل شد که در آنجا دار فانی را وداع گفت.
انجمن مفاخر فرهنگی یادنامهای را در بزرگداشت این استاد به قلم کمال حاج سید جوادی منتشر کرده بود.
* رضا رحیمی
رضا رحیمی شاعر، منتقد ادبی و پژوهشگر 19 بهمن بر اثر گازگرفتگی جان خود را از دست داد.
رضا رحیمی متولد 1343 در ارسنجان فارس بود و از سال 1365 کار ادبی را به صورت حرفهای آغاز کرده بود.
او سالها سابقه حضور در جبهه داشت و از جانبازان شیمیایی محسوب میشد.
دبیری جشنواره تئاتر کشور، همکاری با حوزه هنری و پایهگذاری مجله ادبی «کلبه» از جمله فعالیتهای اوست.
اشعار رحیمی با موضوع دفاع مقدس در بسیاری از نشریات معتبر ادبی کشور به چاپ رسیده بود.
او طی سالهای اخیر بیشتر وقت خود را صرف پژوهش چاپنشدهای درباره زمینههای اجتماعی هنر در دوران قاجار کرده بود.
وی شب گذشته بر اثر نشت گاز در حمام جان خود را از دست داد.
پیکر او به شیراز منتقل و در ارسنجان تشییع و به خاک سپرده شد.
* محسن ابراهیم
محسن ابراهیم مترجم ادبیات ایتالیایی و طراح صحنه بر اثر سکته قلبی در منزلش در سن 58 سالگی درگذشت.
او فعالیت عمدهاش بر ادبیات ایتالیایی متمرکز بوده و داستانهای زیادی از جمله آثار دینو بوتزاتی را به فارسی برگرداند.
ابراهیم که لیسانس طراحی صحنه نمایش را از ایتالیا دریافت کرده بود علاوه بر کار ترجمه به ماکتسازی و طراحی صحنه نمایش نیز اشتغال داشت.
این هنرمند و مترجم روز پنجشنبه 29 بهمنماه دار فانی را وداع گفت.
* محمد خوانساری
محمد خوانساری، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و استاد بازنشسته دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در سن 88 سالگی در تهران درگذشت.
وی پس از یک دوره بیماری، روز پنجشنبه، سیزدهم اسفندماه، دار فانی را وداع گفت.
او متولد سال 1300 در شهر اصفهان و دارای دکترای منطق و فلسفه بود که از سال 1369 به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد.
«صرف و نحو و اصول تجزیه و ترکیب»، «منطق صوری»، «مختارات من الادب الحدیث»، «فرهنگ اصطلاحات منطقی (بهانضمام واژهنامه فرانسه و انگلیسی)» برخی از آثار او هستند.
با سپاس از http://www.4ironi.com
درگذشتگان دیار موسیقی در سال 88 امسال عرصهی موسیقی جمعی از بزرگانش را از دست داد؛ پرویز مشکاتیان، فرامرز پایور، شهریار فریوسفی، فرمان بهبود و سیدغلامرضا دبیری، مصطفی گرگینزاده، محمدرضا مقدم راد، سیدمحمد نجمالدین، سیدمحمد میرفخرایی، رامیتن مجاهدنیا، سیدحسن شجاع مداحی، حسن یوف زمانی، هوشنگ زهتاب، حسین صبحدل و سیمین آقارضی درمنی.... جمعی از اهالی موسیقی بودند که در خاک آرمیدند. | |
28 فروردین «استاد محمد حسین کیانی»، شاهنامهخوان شاخص و پیشکسوت منطقه قشقایی در 108 سالگی درگذشت.
و در خرداد ماه «قادر عبدالله زاده» معروف به «قال مهره» از نوازندگان چیرهدست شمشال کردستان از دنیا رفت.
15تیر ماه در روزهای داغ تابستان، درگذشت «شهریار فریوسفی» نوازنده تار و سهتار،جامعهی هنری را داغدار کرد. او به علت عارضه قلبی پس از انتقال به بیمارستان «البرز» کرج از دنیا رفت.
در 30 شهریور ماه خبر درگذشت «پرویز مشکاتیان» نوازندهی مطرح سنتور جامعهی هنری را بهتزده کرد. او بر اثر ایست قلبی در منزلش از دنیا رفت. «پرویز مشکاتیان» متولد 24 اردیبهشت 1334 در نیشابور بود. او به عنوان یک آهنگساز، نوازنده سنتور، استاد دانشگاه و پژوهشگر فعالیت بسیار موفقی در عرصهی هنر کشور داشت.
اواخر تیرماه محمدرضا کاکاوندی یکی از اعضای کانون سازندگان ساز در سانحه هوایی هواپیمایی کاسپین جان باخت. محمدرضا کاکاوندی سازنده ساز کمانچه یکی از قربانیان سانحه هوایی بود که در تیرماه سال 1350 در خرم آباد متولد شد.
مرداد ماه؛ «حسن یوسف زمانی» آهنگساز برجسته که حدود 12 سال پیش به کانادا عزیمت کرده بود؛از دنیا رفت.
شهریورماه هم سید غلامرضا دبیری ـ نوازنده ترومبون و پیانوـ و فرخ حدادی ـ نوازنده تارـ را از جامعهی موسیقی ایران گرفت.
مصطفی گرگینزاده موسیقیدان پیشکسوت روز 14 مهر در بیمارستانی در تهران از دنیا رفت.
آذر ماه با درگذشت «فرامرز پایور» آهنگساز و نوازندهی برجسته سنتور ایرانی در سن 77 سالگی همراه شد.
و حوالی همین روزهای آذر ماه؛ «شیخمحمد بیابانگرد» پیشکسوت موسیقی مقامی خراسان شمالی از دنیا رفت.
دوشنبه 21 دی ماه «سیمین آقا رضی» نوازنده پیشکسوت ساز قانون پس از یک دوره بیماری درگذشت.
علی اکبر مهدی پور دهکردی
در اسفند ماه زمانی که تنها دو روز از واپسین ماه سال گذشته بود، «ملاکمالخان هوت» خواننده و موسیقیشناس بزرگ سیستانوبلوچستان در سن 68 سالگی به دلیل ضعف جسمی در شهرستان «چابهار» از دنیا رفت. ملا کمالخان به سبک پهلوانی میخواند و آثار او از اصیلترین و قدیمیترین گونههای موسیقی بلوچی محسوب میشود و اعتبار و ارزش بسیاری نزد بلوچها دارد؛ دوران کودکی او در روستا و آزادانه دردل طبیعت به مکاشفه محیط و بازی گذشت. او در نوجوانی متوجه علاقه وگرایش خود به موسیقی وشعر شد؛ شعرها وملودیها را به خاطر میسپرد و میخواند.
تهمورث کشکولی 22 بهمن 1316 در روستای برشنه از توابع سپیدان واقع در 60 کیلومتری شیراز و در طایفه کشکولی از ایل قشقایی متولد شد.
«فرمان بهبود» نوازنده و مدرس پیشکسوت پیانو نیز اسفند ماه از دنیا رفت. فرمان بهبود سالها ضمن تدریس پیانو به عنوان نوازنده پیانو با هنرستان عالی موسیقی ملی و کارگاه موسیقی کودکان و نوجوانان تلویزیون همکاری داشت؛ او همچنین با گروههای آواز جمعی (کر) مانند کر تهران به رهبری «ئولین باغچه بان»، کر کودکان و نوجوانان کارگاه موسیقی و اجرای کنسرتهای متعدد با گروههای مختلف در تالار رودکی و...همکاری داشت.
«استاد حسان اگزار چنانیزاده» نوازنده چیرهدست و حماسهخوان پرآوازه دو روز پس از نواختن در بیستوپنجمین جشنوارهی موسیقی فجر درگذشت. استاد حسان اگزار چنانیزاده متولد روستای میثم ثمار منطقه شاوور خوزستان بود که تا پایان عمر همان جا سکونت داشت. او از 12 سالگی به خوانندگی و نوازندگی روی آورد که در واژگانی بومی به آن «شاعری» میگویند. او بیتخوان حماسی خوی و بیت خوان آلالله است و هنر شاعری در خانواده آنان موروثی است.
چنانیزاده نزد بزرگانی نظیر «اکران شروبه» که سبک خواندن در خوزستان را تغییر داد آموزش دید. و هم به « بیتها» و هم به «سطور» آشنایی کامل داشت.
همچنین هنرمند فرزانه و نوازنده چیرهدست کمانچه «استاد ولی رحیمی» هم در سال 88 درگذشت. کسی که مهارت او در نوازندگی باعث شد تا کیهان کلهر به دیارش سفر کرده و مدت ها در خانه اش بماند تا بتواند از تکنیک های نوازندگی او بهره لازم را ببرد.
محمد رضا صابر
اقدس خاورى که او را با نام هنرى «خاطره پروانه» مى شناسیم، در سال ۱۳۰۸ (۱۹۲۹) در تهران و در خانوادهاى اهل هنر زاده شد. مادر او، پروانه، خواننده معروف سالهاى نخستین قرن جارى بود که علاوه بر صداى خوش غمگنانهاى که داشت، با «نواختن» نیز بیگانه نبود. ویولن را از «حسین خان اسماعیل زاده» و سه تار را از «رضاقلى خان نوروزى» آموخته بود. او پس از آشنائى با «حبیب سماعى»( استاد سنتور) با چم و خم این ساز نیز آشنا شده بود. پروانه شوربختانه در جوانى به بیمارى سل درگذشت و خاطرهی دو ـ سه ساله را تنها گذاشت. «خاطره» مىگوید؛ نخستین بار با موسیقى از طریق صفحات آواز مادر آشنا شده است. خاطره پروانه که از سال گذشته به دلیل شکستگی استخوان پا در بستر بیماری به سر میبرد، پس از تحمل هشت ماه بیماری، ساعت ۴:۳۰ بامداد روز چهارشنبه ۱۵ آبان ۱۳۸۷ در سن ۷۹ سالگی در منزل خود بر اثر ایست قلبی درگذشت.
حجت الله البرزی حجت الله البرزی عضو پیوسته کانون نوازندگان سنتی خانه موسیقی و نوازنده تمبک بیست و ششم آبان ماه دار فانی را وداع گفت.
غلامعلی لیاقتی با سپاس از ایسنا و http://www.iranhmusic.com
سینمای ایران در سال 88، شاهد درگذشت بسیاری از هنرمندان لین عرصه بود که از جمله انان می توان به بزرگانی همچون سیف الله داد، نیکو خردمند و عباس شباویز اشاره کرد. سال 88 برای سینما و تلویزیون ایران با درگذشت 13 هنرمند بسیار تلخ بود. ابتدای سال 88 با درگذشت یکی از هنرمندان تلویزیونی آغاز شد و خالق تئاتر عروسکی هادی و هدا دار فانی را وداع گفت.
اردشیر کشاورزی سوم فروردین در سن 63 سالگی بر اثر سرطان ریه از دنیا رفت.
ابدیت برای پیمان ابدی
هوشمند دومین هنرمند فقید اردیبهشت
درگذشت پروین سلیمانی
غم بی دادی برای سینمای ایران
آبان سیاه برای سینمای ایران با درگذشت رسام
درگذشت یک تهیه کننده تلویزیون
درگذشت بازیگر پیشکسوت سینما
امیر قویدل به ایستگاه پایانی رسید
جمشید لایق و سفر ابدی
مرگ تهیه کننده فیلم قیصر
درگذشت مادربزرگ سینمای ایران
اما خرداد ۸۸ برای جامعه دوبله ایران ماه خوبی نبود و با ازدست رفتن فاطمه ابولقاسم تبریزی(مهین بزرگی)، جامعه دوبله؛ یکی از بهترین دوبلوران خود را ازدست داد. مهین بزرگی که در ۲۳ خرداد سال ۸۸ درگذشت؛ فعالیت خود در دوبله را از سال ۱۳۳۵ آغاز کرد و دوبله بسیار از آثار سینمایی و تلویزونی را انجام داده بود.
مهدی اباسلط(کارگردان جوان سینمای ایران) نیز هنرمندی بود که در مرداد سال ۸۸ درگذشت. اباسلط که متولد ۲۸ آذرماه سال ۱۳۶۰ و دانشآموخته سینما بود؛ به تازگی نمایشنامه «سادگی منو ببخش کیارستمی» را به چاپ رسانده بود و فیلمهای خنگآباد، بچههای خیابان و مسعود کیمیایی عاشق را در کارنامه داشت. مراسم تییع پیکر مهدی اباسلط ازجمله مراسمهایی بود که به دلیل عدم اطلاعرسانی صحیح؛ بسیار مختصر برگزار شد. وی در عرصه ساخت فیلم کوتاه فعالیت های بسیاری داشت و «خنگآباد» و «مسعود کیمیایی عاشق» از جمله اثار وی بود.
سینمای ایران امسال بسیاری از بزرگان خود را از دست داده است اما نکته ای که در این میان مهم به نظر می رسد رسیدگی به پیشکسوتان عرصه سینما و تلویزیون است. تهیه محلی مشخص برای حضور پیشکسوتان در کنار یکدیگر برای تبادل نظر و باخبرشدن از احوال هم، بیمه و حقوق ماهیانه از مهمترین نیازهای پیشکسوتان است. در این راستا فعالیت هایی از سوی انجمن بازیگران سینمای ایران و سینماگرانی همچون شهره لرستاین انجام شد که متاسفانه مسکوت ماند و امید انکه در سال 89 برای این معضلات راه حلی اندیشیده شود.
با سپاس از http://faghiraneh.blogfa.com درگذشتگان هنرهای تجسمی
در بخش هنرهای تجسمی نیز هنرمندانی همچون منصور خاکسار، نورالدین فریور، آیتالله نجومی، بهجت صدر، بهمن جلالی، سید ابوطالب امام، پرویز ملکی، محمدامین میرفندرسکی و محسن ابراهیم درگذشتند.
یادی از سایر در گذشتگان غریب عرصه فرهنگ و هنر سال 88
نوشدارویی پس از مرگ سهراب
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مراسم کاشت درخت بهیاد هنرمندان درگذشته با عنوان «سپیدارهای آسمانی» در حضور شهردار تهران، حسن بیادی عضو شورای اسلامی شهر تهران، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری و خانواده هنرمندان ـ 20 اسفندماه ـ در بوستان گفتگو برگزار شد!!!!
پی نوشت :
|